Xuất khẩu Nhật Bản giảm lần đầu sau 8 tháng, làm gia tăng lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế.

Dữ liệu mới nhất cho thấy xuất khẩu của Nhật Bản trong tháng 5 đã giảm lần đầu tiên trong tám tháng, dẫn đến lo ngại về khả năng đất nước này có thể rơi vào suy thoái kỹ thuật. Với chính sách thuế của Mỹ gia tăng áp lực, dòng chảy thương mại toàn cầu trở nên căng thẳng, nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Nhật Bản lại một lần nữa bị thách thức.

Theo dữ liệu do Bộ Tài chính Nhật Bản công bố hôm thứ Tư, kim ngạch xuất khẩu tháng 5 giảm 1,7% so với cùng kỳ năm trước, dù tốt hơn mức giảm ước tính của các nhà kinh tế là 3,7%, nhưng vẫn cho thấy nhu cầu từ bên ngoài suy yếu đã bắt đầu tác động đến ngành sản xuất của Nhật Bản. Các ngành hàng chính giảm bao gồm ô tô, thép và nhiên liệu khoáng sản. Trong khi đó, nhập khẩu giảm 7,7% so với cùng kỳ, chủ yếu do giảm mua sắm các mặt hàng năng lượng như dầu mỏ và than đá.

Xuất khẩu giảm + tiêu dùng ảm đạm, lo ngại suy thoái kỹ thuật gia tăng

Đây là một dữ liệu kinh tế quan trọng khác cho thấy động lực kinh tế yếu sau khi GDP của Nhật Bản ghi nhận tăng trưởng âm từ đầu năm. Nếu GDP quý II giảm thêm, Nhật Bản sẽ chính thức rơi vào suy thoái kỹ thuật (tăng trưởng âm trong hai quý liên tiếp).

Ngoài việc xuất khẩu gặp khó khăn, tiêu dùng nội địa cũng không thể trở thành trụ cột kinh tế. Mặc dù lạm phát duy trì ở mức ôn hòa nhưng liên tục vượt mức tăng trưởng lương, khiến sức mua thực tế của các hộ gia đình Nhật Bản giảm, cản trở sự phục hồi của tiêu dùng bán lẻ và dịch vụ.

Mỹ nâng cấp thuế quan gây áp lực lên ngành sản xuất của Nhật Bản

Hiện nay, tính không chắc chắn lớn nhất đến từ loạt biện pháp thuế quan mà Chính phủ Mỹ áp đặt đối với Nhật Bản. Tổng thống Trump trước đó đã tuyên bố áp thuế 25% đối với ô tô và linh kiện ô tô nhập khẩu từ Nhật Bản và áp thuế 10% đối với tất cả các hàng hóa khác của Nhật Bản. Đầu tháng 6, Mỹ còn tăng gấp đôi thuế đối với sản phẩm thép và nhôm lên 50%.

Mặc dù trong hai tháng gần đây, hai nước đã tiến hành nhiều vòng đàm phán thương mại, nhưng Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru vẫn chưa đạt được thỏa thuận mới nào với Trump tại hội nghị thượng đỉnh G7 tháng này. Theo nguồn tin từ phía Nhật Bản, Mỹ sẽ loại bỏ thuế quan tạm miễn trước đây đối với Nhật vào ngày 9 tháng 7, đưa mức thuế trở lại mức cao hơn mà nước này đã công bố đầu tháng 4 - 24%, điều này càng làm gia tăng tính bất ổn về triển vọng xuất khẩu của Nhật Bản.

Nhu cầu toàn cầu yếu kém, Nhật Bản chịu áp lực vì phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu

Là nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, kinh tế Nhật Bản phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm có giá trị gia tăng cao như ô tô, thiết bị bán dẫn và vật liệu công nghiệp. Một khi xuất khẩu sang Mỹ bị kiềm chế đáng kể, nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến dự báo đầu tư và mở rộng tuyển dụng của doanh nghiệp.

Trong khi đó, sự phục hồi của thị trường Trung Quốc và châu Âu vẫn còn yếu ớt, không thể bù đắp hiệu quả tổn thất từ xuất khẩu sang Mỹ, khiến Nhật Bản đối mặt với môi trường ngoại thương phức tạp hơn.

Triển vọng chính sách: Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đối mặt với lựa chọn khó khăn

Trong bối cảnh động lực tăng trưởng kinh tế hiện tại yếu, lạm phát thấp và tác động bên ngoài đan xen, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể phải đối mặt với áp lực chính sách nhiều hơn. Một mặt, Nhật Bản đã duy trì lâu dài chính sách lãi suất cực thấp và kiểm soát đường cong lợi suất, không gian cho chính sách tiền tệ là rất hạn chế; mặt khác, kích thích tài chính bị giới hạn bởi gánh nặng nợ chính phủ.

Các nhà kinh tế dự đoán chính phủ có thể triển khai một gói kích thích tài chính mới trong nửa cuối năm, tập trung vào trợ cấp cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, ổn định giá năng lượng và hỗ trợ hộ gia đình để giảm bớt áp lực kép từ tiêu dùng yếu và xuất khẩu thu hẹp.

Kinh tế Nhật Bản chuyển sang tình trạng ảm đạm, môi trường thương mại là biến số then chốt

Với dữ liệu xuất khẩu tháng 5 chuyển sang âm, cộng với chính sách thương mại áp lực của Mỹ, con đường phục hồi kinh tế của Nhật Bản trở nên không chắc chắn hơn. Trong bối cảnh tiêu dùng nội địa chưa thấy sự cải thiện, nhu cầu bên ngoài đối mặt với ngưỡng thuế quan cao, thị trường sẽ đặc biệt chú ý liệu Chính phủ Nhật Bản và Mỹ có thể đạt được thỏa hiệp thương mại mới trước mốc quan trọng vào tháng 7 hay không. Nếu không, kinh tế Nhật Bản có thể đối mặt với những thách thức cơ cấu sâu sắc hơn vào nửa cuối năm 2024.

Thị trường có nhiều rủi ro và việc đầu tư cần phải thận trọng. Bài viết này không phải là lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư cần cân nhắc tình hình tài chính cá nhân hoặc nhu cầu của bản thân. Nhà đầu tư nên thực hiện cân nhắc, xem xét liệu rằng bất kỳ ý kiến, quan điểm hoặc kết luận nào trong bài viết này có phù hợp với hoàn cảnh cụ thể của bạn hay không. Việc chưa chọn danh mục đầu tư phù hợp là điều cần thiết và hạn chế rủi cho cho bạn.